Pneumatische systemen werken op perslucht. Een medium dat vermogen overdraagt aan bijvoorbeeld cilinders, grijpers en afsluiters die op basis hiervan hun taak kunnen uitvoeren. Bijvoorbeeld een product grijpen, een lineaire verplaatsing tot stand brengen of een houdkracht ontwikkelen. De kwaliteit van de perslucht bepaalt voor een belangrijk deel de werking van het pneumatische systeem. Onder meer in termen van efficiëntie, effectiviteit, veiligheid, betrouwbaarheid, nauwkeurigheid en snelheid. Het is daarom voor praktisch ieder industrieel pneumatisch systeem van belang dat er wordt gewerkt met perslucht van de juiste kwaliteit. In deze blog leggen we uit welke rol een luchtverzorging hierin speelt.
Sec gezien heeft een luchtverzorging – of: air preparation – twee functies:
Hiermee is een luchtverzorging letterlijk te beschouwen als het hart van een goed werkend pneumatisch systeem. Maar wat betekenen deze twee hoofdtaken eigenlijk?
Zuivere perslucht zou bestaan uit uitsluitend moleculen die in zuivere lucht voorkomen. Dat betekent rond de 1% argon, 21% zuurstof en het overgrote deel (78%) uit stikstof. In de praktijk is de lucht om ons heen echter behoorlijk vervuild. De belangrijkste soorten vervuiling – die bovendien een nadelige invloed hebben op de werking van een pneumatisch systeem – zijn vocht en kleine stof-, roet- en oliedeeltjes.
Bij het comprimeren van de lucht, wordt deze vervuiling mee gecomprimeerd. Vervolgens stroomt het met de perslucht mee richting de pneumatische componenten waar het de nodige problemen kan veroorzaken. Vooral de vaste deeltjes kunnen leiden tot slijtage en beschadigingen terwijl vocht corrosie kan veroorzaken maar ook de groei van micro-organismen kan bevorderen. In het ergste geval leidt een te grote vervuiling vroeger of later tot stilstand. In minder erge gevallen benadelen ze de prestaties op een nadelige manier: de efficiëntie van het systeem gaat achteruit, de nauwkeurigheid verdwijnt en het energieverbruik neemt toe. Al met al leidt dat weer tot een onbetrouwbare werking van de machine, een lagere beschikbaarheid en uiteindelijk ook hogere onderhoudskosten.
De kwaliteit van perslucht wordt beschreven in de ISO-norm 8573-1:2010. In het eerste deel wordt de perslucht gekwalificeerd aan de hand van een maximaal gehalte aan stofdeeltjes, water en olie die in de perslucht aanwezig mag zijn. Daarbij definieert de norm de kwaliteitsklassen van de perslucht met betrekking tot:
Op basis van deze drie soorten vervuiling in de perslucht is de kwaliteit in een bepaalde klasse in te delen conform onderstaande tabel. Elk type van de drie bovengenoemde vervuilingen krijgt in de aanduiding zijn eigen waarde mee. Zo is bijvoorbeeld de door Festo voorgeschreven minimale eis voor standaard toepassingen [7:4:4]. Hierbij verwijst het eerst cijfer naar de klasse voor de deeltjesgrootte en de hoeveelheid deeltjes per volume-eenheid ([7] = 5-10 mg/Nm3), het tweede cijfer naar het vochtgehalte ([4] ≤ 3 ˚C drukdauwpunt ) en het derde cijfer naar het oliegehalte (=≤ 5 mg/Nm3).
De tweede kernfunctie van de luchtverzorging is het (centraal) aansturen van een machine of component. Hierbij valt te denken aan:
• Het centraal regelen van de gewenste werkdruk van de perslucht
• Het realiseren van in- en uitschakel functies
• Het uitvoeren van centrale metingen met behulp van geïntegreerde druk- of flowsensoren
• De aansturing van gecertificeerde veiligheidskleppen op verschillende veiligheidsniveaus.
Om de gewenste persluchtkwaliteit te bereiken en de machine betrouwbaar en nauwkeurig te kunnen aansturen, moet de luchtverzorging uit specifieke componenten zijn opgebouwd. Festo heeft haar luchtverzorgingsunits daarom modulair ontworpen. Dit biedt de mogelijkheid om alle benodigde componenten met elkaar te combineren en eventueel te vervangen of uit te wisselen op basis van de eisen van de applicatie of de omgeving. Ook wanneer deze wijzigen. Hiermee zijn op een compacte wijze alle functies op een plek binnen een machine op te bouwen.
In een volgende blog – waarin de samenstelling van een luchtverzorging wordt besproken – gaan we hier verder op in.