Innovatie

Innovatie

Kostenefficiënt bij ontwikkelen van labo-apparaten

Life sciences en biofarmaceutische bedrijven die met succes de bevoorrading op peil hielden tijdens de coronaviruscrisis, richten zich nu op het aanpassen van hun activiteiten aan de nieuwe norm en het duurzaam verbeteren van de kostenefficiëntie in laboratoria. Fabrikanten van laboratoriumapparatuur moeten zich daarom ook afvragen hoe ze nieuwe apparaten voor laboratoriumautomation kunnen ontwikkelen en produceren die hun klanten in minder tijd en tegen lagere kosten doorslaggevende voordelen bieden.

Innovatie

Bespaar systematisch op persluchtkosten

Vandaag de dag is energie-efficiëntie een belangrijk onderwerp voor industriële bedrijven over de hele wereld. Stijgende energiekosten en toenemende milieuvoorschriften dwingen bedrijven om hun energieverbruik te heroverwegen en te optimaliseren. In dit interview legt Heiko Fleischhacker, energie-efficiëntie-expert en gecertificeerd auditor bij Festo, uit welke meerwaarde bedrijven kunnen halen uit een systematische energie-efficiëntie-audit van perslucht. Dit komt omdat het gebruik van perslucht vaak buiten beschouwing wordt gelaten, hoewel hier eenvoudige en duurzame energiebesparingen mogelijk zijn.

Innovatie

Duurzame en energie-efficiënte productie

Hoge energieprijzen, stijgende kostendruk en een groeiend bewustzijn van klimaatbescherming maken van energie-efficiëntie een belangrijke taak voor bedrijven. De optimalisatie van het energieverbruik is vooral belangrijk in de productie-industrie. Vaak over het hoofd gezien: Persluchtopwekking en -gebruik. Maatregelen zoals het elimineren van lekken en het optimaliseren van het drukniveau verlagen de energiekosten en verhogen de Overall Equipment Effectiveness (OEE) van de installaties. Sven Lensdorf, hoofd Sales Operations Services bij Festo, legt uit hoe innovatie en advies de ecologische voetafdruk verkleinen.

Innovatie

Productie van batterijcellen succesvol plannen

De productie van batterijcellen speelt een cruciale rol in de ontwikkeling van moderne oplossingen voor energieopslag, vooral voor elektrische voertuigen. Gezien de toenemende vraag naar efficiënte en milieuvriendelijke batterijen biedt deze markt een enorm potentieel. In het volgende interview geeft Jochen Luik, Global Industry Segment Manager Electronics bij Festo, inzicht in de belangrijkste aspecten en uitdagingen van de productie van batterijcellen.

Innovatie

Voorspellend onderhoud: OEE verhogen met KI

In tijden van toenemende concurrentie, kostendruk en een tekort aan geschoolde arbeidskrachten is de hoogst mogelijke OEE (overall equipment effectiveness) belangrijker dan ooit om succesvol te zijn op de markt. Gelukkig is er een oplossing om de effectiviteit te vergroten: voorspellend onderhoud. Ontdek nu, met cilinders als voorbeeld, hoe u voorspellend onderhoud kunt gebruiken om uw kerncijfers zoals OEE te verhogen - en zo uw succes op lange termijn kunt garanderen.

Innovatie

Festo ontwikkelt AI-robotoplossing voor Würth

De ‘GripperAI’-software van Festo is met innovatiepartner Würth ontwikkeld voor robots in de logistieke keten om producten tot maximaal 20 kg te handelen. Het doel hiervan is om de fysieke belasting van mensen te verlagen en zo de werkomstandigheden te verbeteren. Het prototype van de AI-software wordt onder meer getest bij het Reinhold Würth Innovation Center Curio. Würth heeft als ontwikkelaar, producent en leverancier van montage- en bevestigingsmaterialen meer dan 1 miljoen producten in haar portfolio en kan in de logistieke keten de ondersteuning goed gebruiken.

Innovatie

KI in de industrie: waar je op moet letten

Hoe wordt kunstmatige intelligentie (KI) volgens jou gebruikt in de industrie? Kun je je voorstellen met welke aspecten rekening moet worden gehouden tijdens de implementatie? Hieronder leggen we uit waarom het de moeite waard is om het te gebruiken en waar je op moet letten bij het implementeren ervan - met echte voorbeelden en stapsgewijze instructies. Ontdek of je zelf een KI-oplossing moet ontwikkelen of er een moet kopen in onze Make-or-Buy Guide.

Innovatie

Efficiënt onderhoudsmanagement met een CMMS

Een Computerised Maintenance Management System (CMMS) kan van cruciaal belang zijn voor een efficiënt onderhoudsteam in een productiegerichte omgeving om een soepele werking te garanderen en stilstand tot een minimum te beperken.

Innovatie

Onderhoud optimaliseren: tips onderhoudsmonteurs

Ze worden elke dag met veel uitdagingen geconfronteerd. Je plant en voert onderhoudswerkzaamheden uit. Je documenteert deze ook en herstelt fouten. De eisen zijn gevarieerd en veeleisend. Vooral activiteiten die steeds herhaald worden en het effectief benutten van eerdere problemen zijn vaak knelpunten. Elke onnodige actie, elk gemist stukje informatie leidt tot stilstand en productieverlies. Dit valt niet in goede aarde bij het management. Het goede nieuws is dat dit beter kan - met een digitale onderhoudsmanager.

Innovatie

Supergeleidertechnologie voor labo van de toekomst

Automatisering en digitalisering, het gebruik van kunstmatige intelligentie (KI), robotica en microfluïdica en gepersonaliseerde geneeskunde zullen het laboratorium van de toekomst vormgeven. Innovatieve materiaaltechnologieën zoals nanomaterialen, slimme materialen en supergeleiders spelen een even belangrijke rol. Supergeleidertechnologie maakt de contactloze beweging en handling van voorwerpen en vloeistoffen mogelijk. Dit maakt het ideaal voor steriel en veilig werken in laboratoria en biotechnologie.

Innovatie

Reserveonderdeel-, storings-, onderhoudsmanagement

Efficiëntie is de sleutel tot succes in industrieel onderhoud. Stilstand en uitval van machines zijn frustrerend en veroorzaken hoge kosten. Ze hebben ook een grote invloed op het hele bedrijf. Slechts één uur ongeplande machinestilstand in een productiebedrijf kan leiden tot een verlies van ongeveer 220.000 euro. Er worden ook kosten gemaakt in verband met het onderzoek en de identificatie van de fout.

Innovatie

Hoe instandhoudings-KPI's verbeteren met CMMS

KPI's voor instandhouding (Key Performance Indicators) spelen een doorslaggevende rol bij het evalueren van de prestaties en efficiëntie van instandhouding sprocessen. Een Computerized Maintenance Management System (CMMS) biedt een oplossing om deze KPI's te verbeteren en de instandhoudingsprestaties te optimaliseren. In dit artikel bespreken we de voordelen van een CMMS voor de verbetering van KPI's voor instandhouding (MTBF/MTTR/OEE) en leggen we uit hoe het je kan helpen je doelen te bereiken.

Innovatie

Geautomatiseerd doseren van cellen

Of het nu gaat om de ontwikkeling van medicijnen of het testen van alternatieve vormen van therapie - het werken met celculturen wordt steeds belangrijker in de life science sector. Dit vergroot ook de vraag naar oplossingen om de behandeling van cellen en organoïden effectiever en efficiënter te maken. Handmatig pipetteren legt beslag op schaarse en dure menselijke hulpbronnen. Tegelijkertijd worden de capaciteitslimieten snel bereikt bij grote monsterhoeveelheden.

Innovatie

Automatisch doseren van een viskeuze hydrogel

In het Festo LifeTech Application Centre werd een opstelling getest voor UPM Biomedicals om hun biocompatibele nanocellulose hydrogel automatisch te doseren.

Innovatie

Druivencontrole versneld door vision, AI en SMS

Karsten Europe verzorgt de distributie van druiven uit Afrika en controleert de kwaliteit van dit kwetsbare product sinds kort volledig automatisch via een vision/AI-systeem van Gearbox. Naast geavanceerde hard- en software bevindt zich in het hart van deze machine ook de Simplified Motion Series van Festo waarmee producten die niet voldoen aan de ingestelde kwaliteitsstaandaarden beheerst naar een parallelbaan worden geduwd. Gearbox koos bewust voor de eenvoudige elektrische automatiseringsoplossing omdat hiervoor geen perslucht is vereist én omdat elektrisch aandrijven nu eenmaal nauwkeuriger en betrouwbaarder is.

Innovatie

Servo drives 100% geconnecteerd

Het verminderen van de complexiteit en het veiligstellen van een betrouwbare levering is cruciaal voor succes als het gaat om machinebouw. Nigel Dawson, Hoofd Business Development Electric Automation bij Festo legt uit hoe Festo de industrie helpt bij het naadloos aansluiten van componenten en het verminderen van de complexiteit van levering en besturing.

Innovatie

Optimaliseren van Liquid Handling resultaten

Bij doseer- of pipetteertoepassingen in de laboratoriumautomatisering is het belangrijk betrouwbare resultaten te behalen, die worden geanalyseerd door de nauwkeurigheid en precisie te berekenen. Om deze resultaten te bereiken moet rekening worden gehouden met verschillende beïnvloedende factoren - van de meetapparatuur tot externe en interne invloeden.

Innovatie

Ecologische innovatie als sleutel

Automatisering is een belangrijke katalysator voor de industrie om snel te kunnen verduurzamen. Ook deze sector moet immers haar steentje bijdragen om klimaatverandering tegen te gaan, het grondstoffenverbruik te verminderen en energie te besparen. Festo ondersteunt met producten en oplossingen die een grondstofbesparende productie mogelijk maken en helpen bij het tot stand brengen van een circulaire economie in de gehele waardeketen. Het uiteindelijke doel: de CO2-uitstoot te verminderen.

Innovatie

Een handlingsysteem in 15 minuten !

Het uitgebreide gamma aan lineaire en rotatieve mechanische eenheden, zoals elektrocilinders, lineaire assen met tandriem of spindel, elektrische rotatieve eenheden met de daarbij horende motoren, motordrives en motion controller, maakt dat Festo een toonaangevende leverancier van motion oplossingen is.

Innovatie

5 Voordelen van drukgestuurde liquid handling

Er zijn verschillende systemen voor liquid handling in de laboratoriumautomation. Festo vertrouwt op drukgestuurde doseersystemen voor vloeistoffen omdat deze een hele reeks overtuigende voordelen bieden.

Innovatie

Razendsnel schakelen in de landbouw

Handmatig beschadigde of zieke aardappels uit de oogst verwijderen is een arbeidsintensief en complex karwei. Martijn, Lars en Stefan Flikweert van Flikweert Vision Technologies ontwikkelden daarom een aardappelsorteermachine die op basis van vision en artificial intelligence de aardappels automatisch sorteert. Om de benodigde snelheid en flexibiliteit te realiseren, ondersteunde Festo bij het kiezen van de juiste cilinders, besturing en bussysteem. Het eindresultaat is een machine die tot tien ton aardappels per uur kan verwerken.

Innovatie

Schakelschema’s maken met FluidDraw

Er zijn tal van goede redenen om bij machines en pneumatische systemen schema’s te voorzien van hoe de installaties opgebouwd zijn, maar het tekenen ervan wordt vaak ervaren als een lastige en tijdrovende bezigheid.

Innovatie

Eenvoudige integratie van piëzoventielen

Uiterst energiebesparend, geruisloos en zonder warmteontwikkeling - piëzotechnologie biedt vele voordelen voor een efficiënte en nauwkeurige handling van gassen in de medische techniek en laboratoriumautomation. Het grootste verschil tussen piëzoventielen en proportionele magneetventielen is het tot 95% lagere energieverbruik. Tot nu toe was het echter niet eenvoudig om de ventielen te vervangen, omdat de piëzotechnologie spanningen tot 310 V en dus altijd specifieke elektronica vereist. Intussen zijn daar eenvoudige oplossingen voor, die in dit artikel worden gepresenteerd.

Innovatie

Productieontwerp van lab-on-a-chip apparaten

Mobiele in-vitrodiagnostiek is een groeiende markt. Er is steeds meer vraag naar snelle en betrouwbare tests op de plaats van zorg. Met Festo als partner kunnen wetenschappers, universiteiten, start-ups en ook gevestigde fabrikanten hun lab-on-a-chip systemen sneller op de markt brengen en meteen in serieproductie gaan. Dit wordt mogelijk gemaakt door collaboratieve engineering en een modulair systeem met inbouwklare, vooraf geteste subsystemen.

Innovatie

Levens redden met het juiste antibioticum

Tot nu toe duurde het twee tot vier dagen om erachter te komen welk antibioticum in welke dosering werkt tegen de individuele infectie van een patiënt. Een nieuw diagnoseplatform vindt binnen 24 uur het juiste preparaat. Inbegrepen: doseerkoppen en portalen van Festo.

Innovatie

Festo Technology Engineering Center (TEC) Boston

Om de stijgende kosten in de gezondheidszorg binnen de perken te houden, is er wereldwijd behoefte aan geautomatiseerde systemen die het uitvoeren van medisch onderzoek ondersteunen. Vloeistofhandeling speelt hierin een belangrijke rol. Speciaal hiervoor startte Festo in 2018 het Technology Engineering Center in Boston. Drie teams met in totaal twintig engineers werken dagelijks aan zowel klantspecifieke systemen als catalogusproducten voor vloeistofhandeling. Snelheid, nauwkeurigheid en modulariteit zijn de kernwoorden waarmee systeembouwers de time-to-market van hun apparatuur kunnen optimaliseren.

Innovatie

Keuzehulp: kiezen uit 4 soorten persluchtslangen

Persluchtslangen zijn de figuurlijke levensaders van een pneumatische systeem. Deze aders zijn essentieel de opgewekte perslucht vanuit de compressor om te zetten in machinebewegingen. Vanwege deze vitale functie binnen het persluchtsysteem, is het van groot belang te kiezen voor een juiste persluchtslang. Een juiste selectie voorkomt namelijk onnodige lekkages (en dus kosten), maar zorgt ook voor een hogere betrouwbaarheid van het machine(park). In deze blog beschrijven we de eigenschappen van ons slangenpakket, welke materialen passen we toe, wat zijn de toepassingsgebieden en hoe kom je tot een juiste selectie?

Innovatie

Retrofitten met VTEM verhoogt productiviteit

Serieuze stappen op het vlak van pneumatiek zijn te maken door slim te retrofitten: oude ventielen verwijderen en vervangen door de digitale motion terminal VTEM vermindert de hardware en verhoogt de functionaliteit, snelheid en flexibiliteit. Aansturen en instellen gebeurt op afstand met een eenvoudige app. Maar wat met de oudere productiemachines? Na soms tientallen jaren draaien ze nog steeds gestaag en betrouwbaar hun productie. In het licht van de huidige tijd voldoen ze echter niet meer aan de eisen en wensen met betrekking tot energie-efficiëntie en snelheid. Ook op afstand monitoren en aansturen wordt lastig. Serieuze stappen op het vlak van pneumatiek zijn te maken door slim te retrofitten: oude ventielen verwijderen en vervangen door de digitale motion terminal VTEM vermindert de hardware en verhoogt de functionaliteit, snelheid en flexibiliteit. Aansturen en instellen gebeurt op afstand met een eenvoudige app.

Innovatie

Geïntegreerde oplossingen voor liquid handling

Een van de centrale onderwerpen in de laboratoriumautomation is de handling van de kleinste hoeveelheden vloeistoffen - van milliliters tot nanoliters. Festo biedt hiervoor compacte en perfect geïntegreerde functie-eenheden. Met de gestandaardiseerde componenten kunnen fabrikanten van installaties en apparatuur hun ontwikkelingstijd verkorten en tegelijkertijd veilig en efficiënt voldoen aan de hoge kwaliteitseisen. Dit maakt Festo niet alleen tot een waardevolle partner voor klanten in de gezondheidszorg, maar ook voor andere industriesegmenten waar een nauwkeurige liquid handling vereist is - bijvoorbeeld bij de productie van levensmiddelen en cosmetica, bij drukkerijen en schoonmaakbedrijven of bij kweek- en broedprocessen.

Innovatie

Geen angst meer voor de tandarts

Niemand gaat graag naar de tandarts, zeker kleine kinderen niet. Om het toekomstige tandartsen en tandartsassistenten gemakkelijker te maken tijdens tandheelkundige behandelingen met kinderen om te gaan, heeft het Japanse bedrijf tmsuk een humanoïde robot ontwikkeld die het gedrag van jonge kinderen tijdens deze behandelingen realistisch simuleert, inclusief friemelen, trillen of het sluiten van de mond. De realistische bewegingen van de pop worden gegenereerd door proportionele drukregelaars met piëzotechniek.

Innovatie

Op zoek naar krachtige diagnostiek

Wereldwijde diagnostische bedrijven en laboratoria bevinden zich in een race tegen de klok om de testcapaciteit aan te passen aan de huidige vraag. Als gevolg van de wereldwijde COVID 19-pandemie is de vraag naar tests veel groter dan de beschikbare capaciteit.

Innovatie

Voor ontwikkelaars: Starter-set liquid handling

Drukgestuurde doseersystemen worden overal gebruikt waar precisie, verwerkingscapaciteit en betrouwbaarheid belangrijk zijn. Festo biedt ontwikkelaars op het gebied van laboratoriumautomation een startset voor het doseren van vloeistoffen. De eerste opzet van een nieuwe doseertoepassing kan dus soepel en tijdbesparend worden uitgevoerd.

Innovatie

Herhaalnauwkeurigheid bij liquid handling

De noodzaak van een externe luchttoevoer leidt tot ruimtelijke beperkingen bij de installatie van liquid-handling-systemen. Meervoudige dosering van vloeistoffen stelt de hoogste eisen aan de herhaalnauwkeurigheid. Voor beide uitdagingen heeft Festo oplossingen gevonden, die wij u in dit artikel presenteren.

Innovatie

Nauwkeurige verwijdering van prostaatweefsel

Medische robots spelen een steeds belangrijkere rol in de medische diagnostiek. Semi-automatische handlingoplossingen maken een nauwkeurige monstername van verdachte gebieden in de prostaat mogelijk, wat leidt tot nauwkeurigere biopsieresultaten en een betere opsporing van prostaatkanker.

Innovatie

Snellere ontwikkeling van handling van monsters

Festo USA heeft in samenwerking met PerkinElmer een compacte oplossing voor de handling van monsters ontwikkeld voor een toonaangevende wereldwijde fabrikant van medische apparatuur. Dankzij de vroege betrokkenheid van de klant bij het ontwikkelingsproces is het subsysteem eenvoudig te integreren in het platform van de klant - met standaardcomponenten van Festo, een PerkinElmer® JANUS G3 werkstation en een aangepaste roterende grijpermodule. Deze aanpak resulteerde in een minimale complexiteit met een maximale productiviteit en procesbetrouwbaarheid.

Innovatie

Gassen mengen/doseren: 4 toepassingen 1 oplossing

De VEMD is een thermische massadebietregelaar met gesloten kring die nauwkeurig inerte gassen en zuurstof levert bij debieten tot 20 ln/min. De piëzotechniek zorgt voor toonaangevende dynamiek en energie-efficiëntie - dit alles met een uitstekende prijs-prestatieverhouding. Aangezien er geen pulsbreedtegemoduleerd signaal nodig is om de debieten te regelen, werkt de VEMD geruisloos. Dankzij de compacte inbouwmaten, het geringe gewicht en het lage energieverbruik is hij bij uitstek geschikt voor gebruik in mobiele apparaten - zoals het eerste toepassingsvoorbeeld laat zien.

Innovatie

DNA-extractiemachine voor plantenveredeling

Het Nederlandse bedrijf Synchron Lab Automation heeft in nauwe samenwerking met Festo een geautomatiseerd DNA-extractiesysteem met een zeer hoge verwerkingscapaciteit ontwikkeld. Klanten in de zaadindustrie kunnen hiermee uit maximaal 40.000 monsters per dag DNA winnen.

Innovatie

Monsterpotjes openen en sluiten

In de laboratoriumautomation is de handling van monsterpotjes - en vooral het openen en sluiten - een bijzondere uitdaging. Het doel is een hoge procesbetrouwbaarheid te combineren met een minimale complexiteit. Hier leest u wat er nodig is om tot de juiste oplossing te komen.

Innovatie

Deel 1: Nauwkeurigheid bij de liquid handling

Een sleutelproces in de laboratoriumautomation is de afgifte van vloeistofaliquots, bijvoorbeeld met behulp van geautomatiseerde liquid handlers. De prestatiebeoordeling van liquid-handling-systemen is belangrijk voor zowel laboranten als fabrikanten van liquid handlingstechnologie. De maatstaven voor de evaluatie van de dosering zijn precisie en nauwkeurigheid.

Innovatie

Deel 2: Nauwkeurigheid bij de liquid handling

Een sleutelproces in laboratoriumautomation is de handling van vloeistoffen en monsters. De objectieve prestatiebeoordeling en de optimalisering van geautomatiseerde liquid-handling-systemen is uiterst belangrijk voor zowel laboranten als fabrikanten van liquid handling technologieën.

Innovatie

Oplossingen voor laboratoriumautomatisering

Kleine vloeistofdruppeltjes met volumes op microliterschaal worden tegenwoordig in veel toepassingen gebruikt. Gebieden waar deze druppels een bijzonder belangrijke rol kunnen spelen zijn onder andere vloeistofverwerking in biowetenschappen en farmaceutisch onderzoek, diagnostiek en microfluïdische toepassingen. Twee typische technieken voor de handling van vloeistoffen zijn pipetteren (een contacttechniek) en dispenseren (een contactloze benadering).

Innovatie

Contactloos wegen

Zeer zuivere en steriele processen worden steeds belangrijker voor de industriële productie, vooral in de medische en farmaceutische industrie. Oppervlakken in cleanrooms moeten gesloten, gemakkelijk te reinigen en effectief te ontsmetten zijn. Een nieuw concept met supergeleidertechnologie biedt nu de mogelijkheid om contactloos en precies te wegen en te meten.

Innovatie

Laboratorium van de toekomst - SMART laboratorium

Naarmate laboratoriumprocessen complexer worden, zijn automatiseringsoplossingen essentieel om de nauwkeurigheid en consistentie van processen te garanderen en de efficiëntie te verbeteren.

Innovatie

Ventielen met piëzotechnologie

Bepaalde keramische materialen hebben piëzo-elektrische eigenschappen, d.w.z. wanneer deze keramische materialen mechanisch vervormd worden, ontstaat er een spanning in het materiaal. Dit effect treedt ook op in de tegenovergestelde richting: als er een spanning op dit keramiek wordt gezet, vervormt het.

Innovatie

Systeemoplossingen in laboratoriumautomatisering

Het is nuttig om een onderscheid te maken tussen laboratoriumautomatisering - dat verwijst naar software- en hardwaretechnologieën en technische aanpassingen die instrumenten besturen zonder menselijke tussenkomst - en laboratoriumrobotica, dat specifiek verwijst naar de fysieke handling van monsters en hun recipiënten.

Innovatie

Met de ogen van de toekomst

Wie een bril draagt, kan beter zien. Wie een Augmented Reality-bril draagt, kan meer zien. De nieuwe visuele hulpmiddelen verrijken de omgeving met computerondersteunde informatie. Technologieën met Augmented Reality (AR) – aangevulde realiteit – bieden een nieuwe kijk op het dagelijks leven en werken van de toekomst.

Innovatie

Elektronica om aan te trekken

Of het nu gaat om smartwatches, fitnessarmbanden of databrillen: de zogenaamde wearables zijn in trek. In de privésfeer bieden de apparaten tal van mogelijkheden om gegevens te verkrijgen. Zo kunnen bijvoorbeeld de afgelegde afstanden, het slaapritme of de lichaamstemperatuur worden gecontroleerd. De technologie biedt echter ook mogelijkheden voor gebruik in bedrijven – met name op het gebied van procesoptimalisatie.

Innovatie

Fascinerende interactie

Of het nu in het Kennedy Space Center van de Nasa in Florida of in het phaeno Science Center in Wolfsburg is, bezoekers genieten van een gesprek met de humanoïde robot RoboThespian. Hij komt doelgericht op u af – en dat met bewegingen die volkomen natuurlijk lijken. De nieuwste technologie van Festo maakt dit mogelijk: Fluidic Muscle en piëzoventielen. De 1,75 meter grote humanoïde met een gewicht van ongeveer 33 kilogram werd ontwikkeld door Engineered Arts Limited in Penryn, Cornwall.

Innovatie

Tijdsbewaking

Joachim Ullrich is voorzitter van de Physikalisch-Technische Bundesanstalt in Braunschweig. Hier tikken klokken die tot de nauwkeurigste klokken ter wereld behoren. In het interview legt de natuurkundige uit hoe ze werken, wat de wereldtijd is en waarvoor het goed is om één seconde tot zestien cijfers achter de decimale komma te bepalen.