In Nederland worden rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s), gemalen, sluizen en stuwen beheerd door de 21 waterschappen in het land. Zo heeft elk waterschap het beheer over een flink aantal technische installaties, met name in de rioolwaterzuiveringsinstallaties en de gemalen. Beide zijn voorzien van de nodige techniek en hebben dan ook regelmatig en structureel onderhoud nodig.
De hoeveelheid technische componenten in deze installaties is groot. Denk hierbij aan pompen, grote hoeveelheden aan leidingen, kleppen en afsluiters, maar ook complete pneumatische installaties, inclusief compressoren en drogers. U zult begrijpen dat rioolwaterzuiveringsinstallaties en gemalen dan ook erg onderhoudsgevoelig zijn. De waterschappen zetten mede hierom hoog in op het efficiënt onderhouden van deze gevoelige locaties in het land en het terugdringen van de zeer hoge energiekosten van deze installaties.
In Noord Holland is het waterschap Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) verantwoordelijk voor dit waterrijke gebied dat ook nog eens grenst aan een groot deel van de Noordzeekust. Het gebied strekt zich uit van Zaanstad tot aan Den Helder en van de Noordzeekust tot aan het IJsselmeer en het Markermeer. Ook het eiland Texel behoort tot het gebied van het HHNK. Het betreft een zeer waterrijk gebied, aan vrijwel alle kanten omsloten door groot water en met vele polders die drooggehouden moeten worden door gemalen. Het HHNK behoort dan ook tot één van de grotere waterschappen van het land. In het genoemde gebied zijn 15 rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s) en 48 boostergemalen die actief onderhouden moeten worden. Dit onderhoud wordt ingepland door een vijftal werkvoorbereiders. Veel onderhoud wordt gedaan door diverse onderaannemers. Bedrijven waar het HHNK volledig geïntegreerd mee samenwerkt. Zo wordt er voor de pneumatische installaties sinds 2008 samengewerkt met de combinatie Festo / IndustriePartner. Hierbij zorgt IndustriePartner als officieel Authorised Partner van Festo voor de componenten en het geplande onderhoud aan de installaties van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.
Bij pneumatiek en automation fabrikant Festo worden er al vele decennia gericht producten en diensten afgestemd op specifieke omstandigheden in diverse branches. Eén van deze branches zijn de waterschapen en aanverwante bedrijven en instellingen in binnen- en buitenland.
Zo zijn er in vrijwel alle gemalen en rioolwaterzuiveringsinstallaties pneumatische installaties aanwezig. Deze enorme hoeveelheden installaties moeten zo optimaal mogelijk onderhouden worden. Festo heeft hiervoor dan ook diverse speciale producten ontwikkeld naast natuurlijk de nodige standaard producten uit het omvangrijke Festo pakket. De installaties bestaan voornamelijk uit een leidingnetwerk met compressor, droger en luchtverzorgingsunits en natuurlijk diverse persluchtverbruikers, zoals pneumatische afsluiters en cilinders.
In plaats van mechanische terugslagkleppen biedt Festo voor pompstations een veilige en energie-efficiënte oplossing: geautomatiseerde schuiven met pneumatische lineaire aandrijving. De kleppen zijn via een centrale of decentrale PLC gekoppeld.
Energie-efficiënte werking van pompen
Een belangrijk argument voor de pneumatisch geautomatiseerde mesafsluiter is dat de pomp nu niet meer tegen de stromingsweerstand van de klep in hoeft te werken. De energiebesparingen die dit voor de pomp oplevert zijn vele malen hoger dan de energiebehoefte van de aanvullende besturing en voor de persluchtopwekking.
Duurzaam stabiele installatie
De door een centrale of decentrale PLC aangestuurde, direct op de lineaire aandrijving gemonteerde Namur-ventielen zorgen dat de afsluitschuiven tegelijkertijd met de pomp openen en sluiten. Bij ongewenste gasbelvorming, ontsnapt de gasbel direct bij het openen van de schuif, zodat de pompfunctie niet wordt aangetast. Door de gecontroleerde sluitfunctie ontstaat er ook geen waterslag in de leidingsystemen meer. Andere voordelen zijn de geringe slijtage van de geautomatiseerde plaatschuiven en de hogere dichtheid, die de levensduur van de installatie duidelijk verhoogt.
Meer bedrijfsveiligheid
Zelfs bij het wegvallen van de stroom blijft de installatie betrouwbaar werken en schakelt over naar een veilige positie, want bij spanningsverlies wordt automatisch een persluchtreservoir voor de compressor geactiveerd. Pneumatische aandrijvingen
hebben drie noodfuncties: open, dicht en stop. Een situatieafhankelijke werking van de kleppen is dus altijd gewaarborgd.
Bovenstaande is slechts één voorbeeld van de specifieke mogelijkheden die Festo biedt aan waterschappen ten aanzien van onderhoud en aanpassingen aan bestaande installaties.
De monteurs van IndustriePartner (in dit geval van IP Op den Velde) bezoeken volgens een vaste planning de pneumatische installaties van het HHNK voor het reguliere onderhoud en werken dan een vaste lijst met onderhoudspunten af. Hierbij wordt onder andere de compressor gecontroleerd, de droger, de filters, het leidingwerk, de pneumatische slangen en de drukregelaars, kleppen, schuiven en cilinders. Tevens worden er oliemonsters genomen van het systeem. Hierbij wordt alles vastgelegd en doorgegeven aan Festo die de gegevens verwerkt en terugkoppelt aan de werkvoorbereider van het HHNK. Bij problemen wordt er door Festo / IndustriePartner ook gelijk een oplossing aangedragen met een bijbehorende calculatie, zodat men bij het Hoogheemraadschap snel kan beslissen of een aanpassing / vervanging uitgevoerd kan worden.
Voor de compressoren en drogers heeft het Hoogheemraadschap gekozen om geleidelijk aan alle locaties te standaardiseren op Atlas Copco apparatuur. Meestal wordt hier gekozen voor een moderne hoogwaardige zuigercompressor met bijbehorende absorptiedroger. Ook deze compressoren en absorptiedrogers worden door de combinatie Festo / IndustriePartner geïnstalleerd en onderhouden, specifiek hiervoor is een partnership opgezet tussen Festo / IndustriePartner en Atlas Copco Nederland.
Volgens Peter van der Stoop, werkvoorbereider bij het HHNK en één van de vaste contactpersonen, werkt de opgezette drieluik constructie met Festo en IP Op den Velde naar volle tevredenheid. Het is een vorm van ontzorgen tegen van tevoren afgesproken condities die heel fijn werkt.
Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) is één van de 21 waterschappen in Nederland en beheert het complete gebied in Noord
Holland, inclusief Texel.
In cijfers:
• Beheert landoppervlakte = 196,7 hectare
• Aantal inwoners = 1,16 miljoen
• Aantal rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s) = 15
• Aantal rioolgemalen = 291
• Aantal gemalen (totaal) = 2.187
• Aantal sluizen (totaal) = 86
• Aantal stuwen (totaal) = 5.096
• Aantal duikers, syphons en hevels = 55.503
• Aantal vispassages (totaal) = 33