Dünyanındört bir yanındaki saatlerindoğruolduğununasıl
güvencealtınaalıyorsunuz?
Ullrich:
Dahaöncesözünüettiğimgibi Koordineli Evrensel Za-
mandiyebir yapımız var vebu24 zamandilimi içingeçerli ve
dünya çapındaki yaklaşık400atomsaati tarafındanbelirleni-
yor. Saatler birbiriylekarşılaştırılıyor veortalamabir değer üre-
tiliyor.Hassasiyeti dahadüşüksaatler dahahassassaatlere
göredahaazağırlıklandırılıyor. Budeğer dahasonraaralarında
Bundesanstalt’taki saatlerimizindebulunduğudünyanınen iyi
saatleriylekarşılaştırılıyor. Bu işlemlebelirlenendeğerler,
1875’denberimerkezi Parisyakınlarındaki Sèvres’debulunan
Ağırlıklar veÖlçülerUluslararası Bürosu (BIPM) tarafındanKo-
ordineli Evrensel Zamanolarakyayınlanıyor. Bu işlemaydabir
yapılıyor. Tümatomsaatlerininyüksekliği dehesaplamalara
dahil etmeleri önemli çünküEinstein’egöre zamanyerçekimi
alanındanetkilenmektedir.
Zamanınşuanki tanımı yaklaşıknekadar dahageçerli ola-
caktır?
Ullrich:
Bir sonraki nesil saatler sonbirkaçyıldır görünmeye
başlamışolsadakesinlikledaha iyi. Şuandaoptiksaat adı ve-
rilensaatler elimizdeki en iyi atomsaatlerindenbirkaçyüzkat
dahadoğru çalışacakgibi görünüyor. Benzer bir prensiple çalı-
şıyorlar. Ancakbizimburadaelektronları hareketegeçirmek
içinkullandığımız radyasyonunosilasyon frekansı 100.000kat
dahayüksekvegörünür aralıkta.Mikrodalga radyasyonuyeri-
neoptiksaatler yüksekhassaslığasahip lazerlerdeneldeedi-
len ışıkla çalışıyor.
Bundesanstalt’tadahaşimdiden iki farklı optiksaatesahibiz,
bunlarınher ikisi deatomsaatlerimizdenyaklaşıkonkat daha
doğru çalışıyor. Ancakönümüzdeki yıllardadünyadaki diğer op-
tiksaatleri karşılaştırarakve inceleyerekhepsininaynı çalışıp
çalışmadığını vehatapaylarını belirleyeceğiz. Busüreenaz,
saniyenin tanımınınyeni teknolojikolasılıklaraadapteedilmesi
içingerekensürekadar olacaktır.
Bu tür yeni gelişmelerdeuluslararası çalışmaortaklarıyla iş-
birliği nekadar önemli bir rol oynuyor?
Ullrich:
Bizmetrolojistler 1875’teMetreKonvansiyonunu imza-
ladığımızdanbuyana çokyakınve çokyapıcı bir biçimdebir
arada çalışıyoruz, bencebumükemmel bir durum. Elbetteara-
mızda rekabet devar. Gününsonundaherkesen iyi saatesahip
olmak istiyor. Buaçıdanbiz çokbaşarılı olduk. Fıskiyeatomsa-
atimizdünyadaki endoğrusaatler arasında.Optiksaatler ala-
nındaysa, ABD’deki çalışmaortağımızUlusal Standart veTek-
noloji Enstitüsü (NIST) ilekafa-kafayaamadostanebir yarış
içindeyiz.
Profesyonel olarakbukonuda çokyoğunbir biçimde çalışı-
yorsunuz. İşiniz, zamanlakurduğunuzkişisel ilişkinizi etkiliyor
mu?
Ullrich:
Zamanınsonderecedeğerli bir varlıkolduğunudüşü-
nüyorum. Bunedenleonuakıllıcakullanmaya çalışıyorum.Ör-
neğin, yoğunkonsantrasyongerektiren çeşitli görevleri, eğer
olanaklıysabloklar halindeyapıyorum. Durumbuysa rahatsız
edilmek istemiyorum, çünküsürekli baştanbaşlamak zorunda
kalmaksondereceverimsizbir çalışmayayol açıyor. Genellikle
sabaherkenveyahaftasonları buşekilde çalışıyorumve cep
telefonuve interneti çokaza indirgiyorum.
İşeayırdığımveailemeayırdığım zamanarasındaki dengeyi
tutturmaken zoru. İşimi sevdiğim içinbazen işe işolarakbak-
mayabiliyorum. Bazensaati unutuyorum.
“Eğer yeni optiksaatlerimizevrenkadar
eski olsalardı 10saniyedendahaazhata
yapmışolurlardı.”
JoachimH. Ullrich, Physikalisch-TechnischeBundesanstalt (Braunschweig, Almanya)
1.2014
otomasyonda trendler
İlhamkaynağı
10
–
11
